Adaptacja to zdolność przystosowania się do nowego miejsca, nowych warunków, ludzi, okoliczności. Często też adaptacja psychologiczna bywa określana jako zdolność przystosowania swoich zachowań do wymogów środowiska.

Jak byśmy nie spojrzeli na to, czym jest adaptacja, to łatwo zauważyć, że adaptacja jest czymś bardzo w życiu przydatnym.
Być może nawet koniecznym, jeżeli chcemy być zdrowi psychicznie, skuteczni w działaniu i raczej szczęśliwi, niż nieszczęśliwi.


Możemy jednak zauważyć, że u poszczególnych osób, które znamy, występuje bardzo różny poziom zdolności przystosowywania się do zmieniających się warunków. Bardzo różny poziom zdolności adaptacji.
Jedni łatwiej i bez większych problemów znoszą zmiany i trudne sytuacje, zaś innym przychodzi to z trudnością. Są też tacy, którzy dostają wręcz nerwicy pod wpływem zmian, które wydarzają się wokół. Rodzi się jednak pytanie – czy w ogóle jest to możliwe, aby istniała codzienność pozbawiona zmian? Raczej nie, bo życie to ciągłe zmiany – od urodzenia aż do śmierci.

Zrozumienie tego jest wielką szansą, aby uwolnić się od leków przed zmianami; szansą by rozwinąć swoje zdolności adaptacyjne.


Od czego zatem zależy siła adaptacji? Jak moglibyśmy zwiększyć naszą zdolność przystosowywania się do zmieniających się warunków?
Patrząc na te ważne pytania możemy tu powiedzieć o dojrzałości psychicznej, inteligencji emocjonalnej, czy ogólnie o silnej psychice i dojrzałej osobowości.

Jeśli osiągniemy większą siłę naszej psychiki, wówczas jednocześnie osiągniemy umiejętność adaptacji – zdolność radzenia sobie ze zmianami i sytuacjami trudnymi.
Jak zatem możemy stać się silni psychicznie? Jak możemy posuwać się do przodu z naszą psychiczną ewolucją, stając się coraz bardziej sprawnym i silnym? Każdego tygodnia, każdego miesiąca i każdego roku?
W praktyce istnieje szereg ćwiczeń i zabiegów psychicznych, które mogą bardzo istotnie rozwinąć nasze zdolności adaptacyjne i zwiększyć siłę naszej osobowości.

Po pierwsze moglibyśmy zacząć od umiejętność skupiania swojej uwagi. Jest to wszelka podstawa do umiejętności życia w sposób sensowny. Umiejętność skupienia pomaga nam nie tylko w uczeniu się, ale także w realizacji poszczególnych zadań oraz w efektywnym zmierzaniu do zamierzonego celu.

Istnieje tutaj wiele różnych metod, które mogą nauczyć nas umiejętności skupiania swojej uwagi w sposób bardziej pełny i całościowy. Kiedy np. czytamy jakąś książkę w sposób skupiony, to z jednej strony jesteśmy wówczas dosyć odprężeni fizycznie (nie napinamy nadmiernie naszych mięśni i odczuwamy komfort emocjonalny), a z drugiej strony – jednocześnie odczuwamy wówczas pełne skupienie umysłu na czytanym tekście. Wówczas nie rozpraszają nas ani zewnętrzne hałasy, ani nasze własne (przygodne i plączące się chaotycznie) myśli.
Zamiast tych wszystkich przeszkód – doświadczamy pełnego skupienia się na tekście. Czytamy go wówczas z większą przyjemnością i większą przenikliwością. Łatwiej go rozumiemy i łatwiej zapamiętujemy to, co czytamy.
Ważne jest by zrozumieć, że skupienie uwagi nie jest stanem nadmiernej i wysiłkowej koncentracji, w której się jakoś straszliwie „sprężamy”, wysilamy i męczymy.
Jest to raczej naturalny stan bycia (całym sobą, uważnie) w tej czynności, którą właśnie w tej chwili wykonujemy.

Istnieją pewne specjalne treningi ćwiczenia zdolności skupiania swojej uwagi, np. trening autogenny Schultza, który jest formą autoterapii. Dzięki ćwiczeniu przez jakiś czas treningu autogennego jesteśmy w stanie zarówno rozwinąć swoją umiejętność skupiania uwagi, jak i jednocześnie jesteśmy w stanie uporać się z wieloma dolegliwościami nerwicowymi.
Szczegóły tego treningu zamieszczę w innym wpisie.

Tutaj natomiast proponuję prostą metodę ćwiczenia ostrości widzenia.
Takie krótkie (np. dwuminutowe) ćwiczenia pomaga nam poprawić jakość naszego wzroku – jeśli ćwiczymy to regularnie (w miarę codziennie) przez jakiś czas (np. kilka tygodni).
Jednocześnie tego typu ćwiczenie zwiększa naszą zdolność do skupiania uwagi na tym, co akurat w danym momencie robimy.
Oczy są bowiem zwierciadłem naszego umysłu – jeśli oczy są rozbiegane, to znaczy, ze myśli również. Podobnie zamglone i nieprzytomne oczy zazwyczaj oznaczają, że umysł ich właściciela także jest nieco „zamglony”, czyli nieklarowny i rozkojarzony.

Ćwiczenie to polega na kilkusekundowym skupianiu się (i dopasowywaniu ostrości wzroku) na obiekcie oddalonym daleko, potem średnio daleko, potem średnio-blisko, i następnie coraz bliżej, aż do punktu przed naszym nosem. Za każdym razem skupiamy się na danym punkcie przez kulka sekund. Dopasowujemy wówczas ostrość swojego wzroku do tej odległości. Powoduje to ćwiczenie mięśni soczewki, co sprzyja ostrości widzenia, a także pomaga w utrzymywaniu przytomności umysłu.

Bardziej szczegółowy opis – jak działa to ćwiczenie i jak dokładnie je wykonać – można znaleźć we wpisie na blogu pt. „Ćwiczenie wzmacniające wzrok” (tutaj: Ćwiczenie wzmacniające wzrok )


Innym bardzo istotnym elementem, budującym poczucie integracji i rozwijającym zdolność do radzenia sobie w trudnych warunkach jest np. ugruntowanie.
Ugruntowanie, czyli lepsze poczucie gruntu pod naszymi stopami; poczucie, jakbyśmy bardzo pewnie i stabilnie stąpali po ziemi.
Zagadnienie to zostanie przybliżone w innym tekście pt. „Ugruntowanie”.